40 jaar AOP
Waarom zijn bepaalde mensen interessant en bepaalde wijnen boeiend? Niet vanwege hun uiterlijk, alhoewel je dat vaak in eerste instantie zou denken. Nee, het gaat om dat ongrijpbare, dat ongewisse, namelijk de ziel, het karakter, kortom alles wat erachter dat uiterlijke (etiket) schuilt. Het kost alleen altijd best wel een tijdje om dat te leren kennen, laat staan waarderen. Sinds 1977 bestaat de appellation Côtes du Roussillon & Villages. En er is hier sinds die tijd veel veranderd, en zeker ten goede.
Van bulk naar beter
Wijn uit dat gebied, de Roussillon, heeft nog steeds last van een hardnekkig slecht imago. Dat van ‘wijn uit een pak voor op de camping’ imago. Jazeker, dit soort wijn bestaat zeker nog. Maar er is zoveel meer. Er heeft de laatste jaren een enorme verschuiving plaatsgevonden van bulk naar beter. Maar eerlijk is eerlijk, dit beroerde imago komt wel ergens vandaan. Er zat veel slobber tussen, vooral de vroegere ‘landwijnen’ waren geen toppers. Maar soms wel gewoon lekker, ja inderdaad wijn uit dat pak, voor op de camping. Vooral als je het dan nog zelf bij zo’n coöperatie had gehaald, voor de extra beleving.
Omslag naar bio
In geen enkel gebied is de omslag naar biologische wijnbouw zo sterk gestegen als in de Roussillon. En dat proef je. Want hoe meer de natuur haar gang mag gaan, hoe meer je het terroir proeft, dus daar waar het vandaan komt; de aarde, de opvoeding in de kelder, en ook de visie van de wijnboer. Dat alles maakt de wijnen meer eigen, meer intrigerend, Juist ja, dat is dat karakter waar we het eerder over hadden. Vooral de wijnen uit de Roussillon hebben dat. Hier is het vooral de geur en de smaak van hier. Geen wonder, de druiven hier hebben allemaal aroma sporen van le garrique en die zorgt voor een bijzondere kruidigheid in de wijn.
Streek van verschillen
Het is een streek van verschillen. Alle 2.200 wijnmakers, voornamelijk werkend als kleine familiebedrijven, hebben verschillende ideeën over oogstmomenten en opvoeding, maar ze hebben wél hetzelfde grotere doel voor ogen. Namelijk een kwaliteitsverbetering. Het is een spannend gebied, want je kunt hier, veel meer dan in de rest van Frankrijk, maken wat je wilt. Dat het dan geen AOP-wijn meer is, ach. Er zijn meer verhalen van eigenzinnige wijnboeren die daarmee hun weg naar succes hebben geplaveid. Gaat men toch voor die AOP, dan is de beperking dat er van de toegestane druivensoorten (23!) 15 voor de AOP-wijnen gebruikt mogen worden.
Nog best veel, daar is een eigen stijl mee te maken. En dan hebben we het nog niet gehad over het terroir. Gelegen in een amfitheater tussen de bergen van de Corbières, de Canigou en de Albères met een opening in het oosten naar de Méditerannée is het een bonte mengeling van terroirs van o.a. graniet, gneis en schiste, maar ook kalksteen. Variatie te over. Last but not least nog even het klimaat, want half werk bestaat hier niet. En dat heeft ook invloed op de druiven. Het waait hier niet, het stormt. Een regenbuitje is hier een hoosbui, en de Nederlandse zomertemperaturen zijn hier onbekend. Het is hier snikheet. Dan nog de wind, een op de drie dagen is het raak. Dan razen afwisselend de Tramontane, dan weer de Narbonés, de Canigounenc, de Marinada of de Vant d’Espagne over de wijnstokken. Éen groot voordeel is dan wel dat de planten er goed van opdrogen, en gezond blijven. Er staan hier niet voor niets zeer veel ‘echte’ vieilles vignes.
Collioure
Collioure, in het zuidoosten van het gebied, ten noorden van Banyuls en gelegen aan de Mediterranee, is een van de mooiste plaatsjes van de Roussillon. Het is meteen een voorbeeld van zo’n uitgesproken terroir; op steile hellingen van leisteen die afdalen naar de zee. Er werden vele kilometers muurtjes gemetseld om wijnbouw mogelijk te maken. De opbrengst mag hier slechts 40 hectoliter per hectare bedragen, en er wordt voornamelijk grenache noir, mouvèdre en syrah voor het rood en rosé gebruikt, aangevuld met carignan en cinsault.
Voor wit wordt er grenache, blanc en gris aangeplant. De aanvulling van max 80% van deze blend komt van marsanne, roussanne en rolle. De beste Collioures Blancs hebben mooie zuren, kruidigheid en een toets anijs. Hieronder de beste uit een selectie van het CIVR ter plekke. Domaine Cazes en Domaine Cazenove lieten met een aantal oudere jaargangen zien dat ook Roussillon Village wijnen kunnen ouderen.
Collioure wit : De beste Collioures Blancs hebben mooie zuren, kruidigheid en een toets anijs. Hieronder degenene die hier aan voldoen.
Cazes, Les Clos de Paulilles Cap Bear 2015
Domaine la Tour Vieille 2015, Les Canadells,
Domaine Madeloc Tremadoc 2015
Coume del Mas, Folio 2016
Collioure rosé, twee toppers met gastronomische allure :
Cazes, Les Clos de Paulilles 2016
Cave de l’étoile Les Toiles Fauves 2016
Collioure rood :
Mijn favoriete rode Collioure heeft een rijke neus, in de mond is hij krachtig, kruidig en vol, maar zonder echte zwaarte. Een paar aanraders;
Domaine Tambour, Alchimiste 2013
Les Clos de Paulilles, Cap Bear 2015
Consolation, Dog Strangler 2015
AOP Roussillon Villages oudere jaargangen.
Dat je een wijn uit de Bordeaux of Bourgogne een aantal jaren kunt opleggen is bekend. Het feit dat je ook de wijnen uit de Roussilon rustig een aantal jaren kunt bewaren is niet zo zeker. Toch is dit wel het geval. Hieronder een aantal voorbeelden.
Domaine Cazes, Côtes de Roussillon – Alter 2004, fris mint laurier kruidig, stevige tannines.
Domaine Cazes, Alter 1996, leeftijd is te proeven, iets op z’n retour. Verder koffie, kruidig en elegant.
Domaine Casez, AOP Côtes de Roussillon 1989: gedroogde pruim op eau de vie, afgebouwde tannines, maar nog steeds frisheid.
Domaine Casez, AOP Côtes de Roussillon 1988: vol, rond, kruidig met zachte tannines, het fruit is verdwenen, maar verder zeer levendig
Domaine de la Casenove, Côtes de Roussillon Cuvée Jaubert 2000 : kruidig, animaal, tannines en kracht
Domaine de la Casenove, Côtes de Roussillon Cuvée Jaubert 1994 : syrah domineert (80%) en dat proef je. Drop, garrique, caramel en pepermunt. Complex en prachtig.
